طرح توجیهی تولید پودر کلر و گاز کلر

چکیده

کاربردهای فراوانی که کلر و پودر کلر در صنایع مختلف چه به صورت مستقیم و چه بعنوان مواد اولیه محصولات شیمیایی و غیر شیمیایی دارند، موجب شده است که تولید این محصول، بسیار با اهمیت باشد. صنایع بزرگی در ایران از این ماده بهعنوان خوراک اولیه محصولات مختلف استفاده میکنند و نیز کشورهای زیادی این محصول را از کشور ما خریداری میکنند. علاوه بر تولید این دو محصول در این فرآیند، محصول جانبی دیگری به نام سود سوزآور نیز تولید می شود که کاربردهای فراوانی دارد. این عوامل باعث میشوند که تولید کلر بسیار پر اهمیت باشد لذا، این طرح در قالب مطالعه مقدماتی و امکانسنجی تولید کلر و پودر کلر انجام شد. در این طرح، با توجه به بررسی عوامل مختلف، ظرفیت تولیدی معادل 10000 تن در سال بهعنوان ظرفیت کارخانه در نظر گرفته که در زیر، خلاصه این طرح آورده شده است

خلاصه طرح 

(جداول در فایل اصلی موجود است)

مقدمه

مطالعات امکان سنجی، مطالعات کارشناسی است که قبل از اجرای طرحهای سرمایهگذاری اقتصادی انجام میگیرد. در این مطالعات از نظر بازار، فنی و مالی و اقتصادی طرح مورد بررسی قرار میگیرد و نتایج حاصل از آن به عنوان مبنایی برای تصمیمگیری سرمایهگذاران مورد استفاده قرار میگیرد.

گزارش حاضر، به منظور امکان سنجی اولیه ی طرح ایجاد کارخانه کلر در کشور میباشد. کلر، سودسوزآور و دیاکسید کلر یا هیپوکلریت کلسیم یا هیپوکلیت سدیم محصولات تولیدی این کارخانه میباشند. استفاده از مجتمع کلر، برای تولید این محصولات از متداولترین روشهای تولید این محصولات در جهان است. هر یک از محصولات تولید شده در این روش به تنهایی کاربردهای بسیار زیادی در بازار دارند. دو محصول کلر و سود سوزآور همزمان در یک واحد تولید میشوند.

رئوس مطالب

-1-1 نام و کد محصولات (آیسیک (3 -2-1 شماره تعرفه گمرکی -3-1 شرایط واردات -4-1 بررسی و ارائه استاندارد

-5-1 بررسی و ارائه اطلاعات لازم در زمینه قیمت تولید داخلی و جهانی محصول -6-1 معرفی موارد مصرف و کاربرد -7-1 بررسی کالاهای جایگزین و تجزیه و تحلیل اثرات آن بر مصرف محصول

-8-1 بررسی اهمیت استراتژیکی کالا در دنیای امروز -9-1 کشورهای عمده تولیدکننده و مصرف کننده محصول -10-1 معرفی شرایط صادرات

1نام و کد محصول (آیسیک (3

مجتمع های کلر آلکالی کارخانجاتی هستند که در آنها سودسوز آور و کلر با استفاده از الکترولیز نمک طعام تولید می شود. در این کارخانجات معمولا محصولاتی مانند اسید کلریدریک، هیپوکلریت کلسیم و هیپوکلریت سدیم (آب ژاول) که از مشتقات سود سوز آور و کلر هستند بدلیل در دسترس بودن مواد اولیهی مورد نیاز برای تولید این محصولات و فرآیند تولید ساده ی آنها در صورت پیدا کردن بازار مصرف مناسب تولید می شوند. نمک طعام بهطور مستقیم سود سوزآور و کلر را تولید میکند و ترکیب این دو محصول با هم آب ژاول تولید میکند. اگر کلر و سود تولیدی را با آب آهک ترکیب کنند، هیپوکلریت کلسیم یا پودر کلر را نتیجه میدهد. همچنین برای تولید اسیدکلریدریک کافی است که سود سوزآور را با کلر و نمک طعام ترکیب کنند.برای تولید دی اکسید کلر (پودر کلر) نیز که یکی از اهداف اصلی در این طرح است کافی است که کلرید سدیم را با اسید سولفوریک واکنش دهیم. کلیهی این فرآیندها برای تولید محصولات جانبی، روش تولید ساده ای دارند. در فصول آینده به بررسی بازار تولید و مصرف هر یک از محصولات بصورت جداگانه میپردازیم. مشخصات و کاربردهای هر یک از محصولات کلر آلکالی در بخشهای جداگانه مورد بررسی قرار گرفته است.

الف-کلر:

کلر (chlorine) جزء هالوژن های غیر فلزی می باشد، گازی است دو اتمی()، زرد متمایل به سبز، غیر آتش گیر که دارای بویی تند و مشخص است. کلر دارای دو ایزوتوپ پایدار کلر 35 و کلر 37 میباشد. هدایت حرارتی کلر مایع خیلی کم استکلر. غالباً بصورت مایع در کپسولهای تحت فشار حمل و نقل و استفاده میشود.

گاز کلر در تماس با اترها، آمونیاک، هیدروکربنها، هیدروژن و پودر فلزات واکنش میدهد و لذا خطرناک است. در صورت تنفس این ماده ممکن است کشنده باشد.

کلر از نظر خطرات احتمالی دارای کدهای ، ،  ،و  میباشد و از نظر شرایط ایمنی دارای کدهای ، ، ، ،  میباشد. این کدها نشان دهنده ی این است که کلر در تماس با چشم و پوست و استنشاق خطرناک است. همچنین کلر برای جانداران آبزی سمیو مضر است.

کلر باید در کپسول بسته و محکم نگهداری شود و محل نگهداری آن باید دارای تهویه ی مناسب باشد و از نشت آن به محیط جلوگیری شود.

ب- سود سوزآور

سود سوزآور به نامهای دیگری مثل کاستیک سودا، سودا، کاستیک سفید و هیدرات سدیم نیز شناخته می شود.

سود سوز آور در گروه مواد شیمیایی معدنی می باشد که کاربردهای متنوع و وسیعی دارند. در آب، الکل و گلیسیرین به راحتی حل می شود و بسیار خورنده است. این ماده بصورت جامد و همچنین محلول آبی %50 یا %73 عرضه می شود. سود سوزآور از الکترولیز نمک طعام بدست می آید. در این فرآیند کلر نیز تولید میگردد. سود سوزآور ماده ای است که در زمان نگهداری و حمل و نقل آن باید بر روی ظروف و تانکرهای حمل از برچسب بسیار خورنده و بسیار مضر استفاده شود.

سود سوزآور از نظر ایمنی دارای کدهای  ،  ،  و  است و از نظر خطرات دارای کد  است. کدهای ذکر شده نشان میدهد که در صورت تماس این ماده با چشم باید با مقدار زیادی آب شسته شود و با داروهای شیمیایی درمان شود، همچنین موقع کار با این ماده باید از دستکش و ماسک استفاده شود.

دی اکسید کلر:

با شروع قرن 20، وقتی برای اولین بار از آب معدنی استفاده شد، دی اکسید کلر بعنوان یک ضد عفونی کننده ی قوی برای آب شناخته شد. در سال 1950 این ماده بعنوان گند زدا در آب آشامیدنی شهری هم استفاده شد که کم کم بیش از کلر در گند زدایی آب از آن استفاده شد. حدود 700 تا 900 سیستم شناسایی شده ی تصفیه ی آب از دی اکسید کلر بعنوان گند زدا استفاده می کنند. امروزه استفاده های عمده ی دی اکسید کلر در موارد زیر است:

-1 گند زدایی -2 اکسید کننده ی اولیه برای کنترل مزه و بو

-3 کنترل آهن و منگنز

-4 کنترل سولفید هیدروژن و ترکیبات فنولی