طرح کسب و کار کشت و صنعت گیاهان دارویی

. خلاصه مدیریتی

شرکت کشت و صنعت دارو گیاه با مسئولیت محدود از فروردین ماه 1388 آغاز به کار خواهد کرد. سهامداران آن متشکل از مدیر عامل (دارای 51 درصد سهم) به علاوه سایر سرمایه گذاران بالقوه تا سقف یازده شخص حقیقی یا حقوقی خواهند بود. محصول اصلی این شرکت تولید گیاهان دارویی از قبیل بابونه، زیره، بومادران و آلوئه ورا و انجام بازاریابی های مناسب جهت عقد قراردادهایی با شرکت های طرف قرارداد در مورد فروش محصولات کشت شده می باشد. شرکت برای شروع فعالیت خود احتیاج به7/1467 میلیون ریال سرمایه دارد. دوره بازگشت سرمایه 24 ماه با نرخ 51% می باشد.

1- 1. ماموریت و اهداف

با کاشت این گیاهان سهم وسیعی در تولید گیاهان دارویی خواهیم داشت و بسیاری از بیماری های مردم که از طریق خوردن داروهای شیمیایی حاصل شده بر طرف خواهد شد؛ زیرا مصرف گیاهان دارویی برخلاف داروهای شیمیایی عوارض خاصی ندارد و به راحتی می توان از آنها استفاده کرد. همچنین می توان با تولید آنها در مناطقی که کشاورزی کمتر صورت می گیرد باعث آبادانی و رونق این مناطق شد. می توان در 5 سال اول فقط اقدام به کشت آن ها کرد و محصول را به دست کارخانجات صنایع تبدیلی فرستاد و در 5 سال دوم با بهره گیری از وام ها و ... اقدام به احداث کارخانه در اطراف محل کشت و افزایش سطح زیر کشت کرد و از تولید کنندگان دیگر نیز استفاده نمود.

2- 1. استراتژی

با توجه به افزایش بیماری های معده و روده و ... در مصرف داروهای شیمیایی، وزارت بهداشت و درمان،  اهمیت خاصی به داروهای گیاهی و استفاده مستقیم و غیر مستقیم از آنها  می دهد و با این رویکرد، بسیار راحتتر می توان به زمین ها و امکانات موردنیاز در مورد کشت گیاهان دارویی دست یافت و گرفتن وام ها با مشکلات کمتری روبروست.

3- 1. برنامه ها

·   انتخاب زمین مورد نظر از نظر ارتفاع از سطح دریا، دما و رطوبت که شرایط کشت گیاه دارویی مورد نظر را داشته باشد.

·   با توجه به توضیح بالا  انتخاب زمینی که افراد معمولی توانایی کشت در این زمین ها را نداشته باشند یا به عبارتی دیگر زمینی که برای کشت گیاهان زراعی معمول و گلخانه ای خوب نباشد و برای گیاهان دارویی مناسب باشد.

·   ارائه طرح مورد نظر به مراکز و مراجع و سازمان های مربوطه در مورد گرفتن تحصیلات.

·   ارائه طرح مورد نظر به مراکز و مراجع و سازمان های مربوطه در مورد احداث کارخانه صنایع تبدیلی.

·   ارتباط متقابل با جهاد کشاورزی در مورد افزایش کارایی در مورد ارتباط با شرکت های خارجی و همچنین صادرات این محصول.

·   استخدام بازاریابی های مناسب جهت عقد قراردادهایی با شرکت های طرف قرارداد در مورد فروش محصولات کشت شده.

·   جذب و استخدام افراد مجرب و با تجربه در کشت گیاهان دارویی و یا حتی شریک کردن جزئی آنها در  سود محصولات به خاطر افزایش سود و کارایی

2. برنامه مدیریتی و سازمانی

1- 2. معرفی شرکاء و سهامداران

-2. معرفی تیم مشاوره

3- 2. نمودار سازمانی

ساختار سازمانی بدلیل تعداد بسیار کم نیروها در سال های اول به شکل ساده زیر است:

(نمودار در فایل اصلی قابل مشاهده است )

3. توصف کسب و کار

 1- 3. معرفی کسب و کار

گیاهان داروئی در طول تاریخ همیشه با انسان قرابت خاصی داشته و آثار داروئی و موارد استفاده آن بر هیچکس پوشیده نیست. اگر چه علاقه و توجه به این گیاهان مفید ناچیز بوده ولی خوشبختانه اخیراً مورد عنایت و توجه بیشتری قرار گرفته است و از آنجا که فلات وسیع ایران، یک واحد خاص جغرافیائی در روی کره زمین شمرده می شود که دارای مرتفع ترین کوهها, عمیق ترین دره ها و صافترین دشتها می باشد و از اقالیم و محیط های گوناگونی در قسمتهای مختلف برخوردار است، به همین جهت گونه های گیاهی متنوعی در آن می روید که شاید ما از بسیاری از آنها بی خبریم و عدم شناسائی آنها سبب گردیده است که کوشش کافی در استفاده از آ نها به عمل نیاید. اما جوامع گیاهی منتشر در این فلات هر یک دارای ترکیب معینی از انبوه گونه های مختلف می باشد و در میان فلور غنی  ایران که بیش از 7500 گونه گیاهی را در بر می گیرد، تعداد بسیار زیادی از آ نها را گیاهانی تشکیل می دهند که به دلایلی داروئی نامیده می شوند و این گیاهان داروئی بومی ایران با نامهای محلی که در محل رویش خود دارند مشهورند. به عنوان مثال چند نمونه گیاه دارویی که در این طرح قرار است کشت شود، در ادامه مورد بررسی اجمالی قرار می گیرد.

2- 3. معرفی محصولات

الف- گیاه بابونه

بابونه با نام علمی((Matricaria chamomillal گیاهی از تیره کاسنی و تیره فرعی رادیه (Radiae) است. ارتفاع این گیاه بین 30 تا 70 cm متغیر است. گل ها از دو نوع گلچه زبانه ای و لوله ای تشکیل شده اند و در انتهای ساقه مشاهده می شوند. منشأ اصلی این گیاه نواحی مختلف منطقه مدیترانه بوده است ولی امروزه پراکندگی وسیعی در اروپا، آسیای غربی، آفریقای شمالی و آمریکای شمالی پیدا نموده است. در ایران در بعضی از نواحی شمالی و همچنین در شوشتر می روید. نوع خودروی آن در کنار راهها، خرابه ها، مزارع دروشده و زمین های بایر. حصارها، جاده ها و مزارع آفتابگیر می روید. همچنین در مزارع غلات به فراوانی یافت می شود.

کشت بابونه به شکل بهاره و پائیزه است (کشت پائیزه در نیمه دوم شهریور کشت بهاره در نیمه دوم اسفند)، تحقیقات نشان می دهد کشت آن به شکل پاییزه عملکرد خیلی بیشتری از کشت بهاره دارد. آبیاری منظم (بابونه کمی خشکی دوست است) و نور فراوان و مبارزه با علف های هرز در ابتدای رشد گیاهچه ها (این گیاه رشد بته ای دارد)، نقش مهمی در افزایش عملکرد دارد.

گلهای بابونه دارای فلاونوئید، اسانس (کامازولن، بیزابلول و ...) هستند. اسانس بابونه به روش تقطیر با بخار آب بدست می آید و به دلیل داشتن کامازولن به رنگ آبی است. اسانس حاوی 12 تا 20 درصد کامازولن، بیزابلول، فارنزن و ... می باشد. گل های بابونه دارای خواص زیر می باشند: مسکن و آرامبخش، التیام دهنده قوی زخم ها، ضدنفخ و ضد اسپاسم دستگاه گوارش، افزایش دهنده گلبول های سفید خون (تقویت سیستم دفاعی بدن) ،ضد آلرژی و آرام کننده گرفتگی های عادات ماهیانه. گل های بابونه به دلیل داشتن فلاونوئید دارای اثر مرطوب کنندگی و لطیف کنندگی هستند و به همین دلیل در صنایع بهداشتی و آرایشی کاربرد گسترده ای دارند.

 ب- گیاه آلوئه ورا 

صبر زرد با نام علمی (Aloe Vera)  یکی از گیاهانی است که از قبل از میلاد مسیح مورد مصرف مردم بوده است . کلئوپاترا ملکه مصر پوست خود را هر روز با آن ماساژ می داد که از شر آفتاب مصر در امان باشد و حتی مصریان آنرا برای مومیائی کردن مردگان خود بکار می بردند. در کتاب مقدس هم این گیاه به کرات آمده است. صبر زرد فاقد ساقه بوده ولی برگهای آن دراز و تا ارتفاع 30 سانتیمتر می رسد. گلهای این گیاه به رنگ زرد می باشد که در انتهای ساقه ای که از وسط برگها خارج می شود می روید .

 صبر زرد موادی نظیر آلوئین ‌فامودین، آنترا کیون، ‌ایزوباربالوئین و مقداری در حدود 12 درصد صمغ می باشد. صبر زرد از نظر طب قدیم ایران گرم و خشک است و شیرابه آن به مصرف طبی می رسد. از جمله مهمترین خواص دارویی آن می توان به موارد زیر اشاره نمود: 1- تقویت کننده بدن است. 2- یبوست را برطرف می کند و روده ها را تمیز می کند. 3-برای معالجه آسم مفید است و ...

 ج - گیاه نعناع

نعناع Peppermint  با نام علمی  (Mentha Piperita)  از قدیم الایام بعنوان یگ گیاه معطر  و اشتها آور و برای ناراحتی های دستگاه گوارش بکار رفته است. بقراط پدر علم طب از نعناع در نوشته های خود یاد کرده است. در قرون وسطی از نعناع در معالجه بیماریها و برای التیام زخم ها و درمان درد گزیدگی زنبور و سگ هار استفاده می شد.

نعناع دارای ماده ای بنام منتول می باشد که ایجاد احساس خنکی در دهان می کند . مقدر منتول در نعناع بسته به نوع آن از 35% تا 55% تغییر می کند که البته اگر نعناع دیر کنده شود مقدر منتول آن تا حدود 30% پائین می آید. نعناع از نظر طب قدیم ایران نسبتا گرم و خشک است و از نظر خواص دارویی از پونه قوی تر است. از نعناع اسانس، روغن و تنتور تهیه می کنند که مصارف طبی مختلفی دارد از جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد: 1- نعناع باد شکن است و گاز معده و روده را از بین می برد. 2- نعناع تقویت کننده معده وبدن است. 3- نعناع ضد تشنج و ضد سرفه است. 4- یک فنجان چای گرم نعناع سینه را آرام می کند. 5- یکی از فرآورده های نعناع، اسانس نعناع است که از تقطیر برگ و سرشاخه های گلدار نعناع تحت اثر بخار آب تهیه می شود و دارای 50% تا 70 % منتول می باشد . اسانس نعناع که در کشور انگلستان تهیه می شود، شهرت خاصی دارد. این اسانس به عنوان تقویت کننده معده، بادشکن، ضد عفونی کننده، ‌رفع دل پیچه بچه ها و اسهال بکار می رود. برای استفاده از اسانس نعناع کافی است که مقدر یک تا سه قطره آنرا با یک لیوان آب و یا نوشابه مخلوط کده و بنوشید .

3- 3. مدل کسب و کار 

شکل کسب وکار، به صورت کشت زراعی در مزرعه می باشد.

4. برنامه بازار و بازاریابی

1- 4. توصیف بازار

 با توجه به شرایط مساعد و بهره‌مندی از یک اکولوژی منحصر به فرد، ایران می‌تواند به یکی از قطب‌های تولید و صادرات گیاهان دارویی تبدیل شود. از 13 اقلیم شناخته‌شده در جهان، 11 نوع آن در ایران وجود دارد. هم‌اکنون بیش از 90 درصد گونه‌های گیاهی جهان در ایران شناسایی شده و همین امر کشورمان را در زمره مستعدترین کشورهای جهان برای تولید گیاهان دارویی قرار داده است.

 گرایش جهانیان به استفاده از داروهایی با منشا گیاهی به دلیل نداشتن عوارض جانبی و سوء، زیاد است. تاکید سازمان بهداشت جهانی در جایگزینی تدریجی مواد طبیعی به جای مواد شیمیایی موجب شده تا کشورهای مختلف جهان نسبت به سرمایه‌گذاری، برنامه‌ریزی کشت و تولید انبوه گیاهان دارویی در سطوح صنعتی و استفاده از آن در صنایع دارویی، بهداشتی و غذایی اقدام کنند. چنین رویکردی به گیاهان دارویی، کشت و تجارت آن را در جایگاه اقتصادی مناسبی قرار داده است. با توجه به  منابع طبیعی فراوان در ایران و با وجود قریب 43 میلیارد دلار تجارت سالانه گیاهان دارویی در جهان، مشارکت و سرمایه‌گذاری در گیاهان دارویی و صنعتی ایران یک تجارت برد- برد است.

عدم رویش گیاهان دارویی در ژاپن و لزوم واردات داروهای گیاهی به دلیل علاقه‌مندی ژاپنی‌ها  به درمان با طب سنتی، موجب تمایل مردم ژاپن به پیشگیری و درمان بیماری‌ها توسط طب سنتی و سابقه و قدمت طولانی ایرانیان در مصرف چنین داروهایی جهت درمان، سبب جذب سرمایه‌گذاران ژاپنی به ایران در این زمینه شده به طوری که در سال گذشته دو تفاهم‌نامه بین سازمان تجارت خارجی ژاپن (JETRO) و دفتر همکاری خاورمیانه ژاپن (JCCME) با صندوق توسعه صادرات زعفران و سازمان توسعه تجارت ایران به امضا رسید.

2- 4. اندازه بازار

برآوردی که برای اندازه بازار در سطح وسیع می شود حدود 2 میلیارد تومان می باشد.