موضوع طرح :پرورش قارچ خوراکی به ظرفیت 50 تن در سال
محل اجرای طرح : قابل اجرا در سراسر کشور
سرمایه گذاری کل: 8/889 میلیون ریال
سهم آورده متقاضی: 8/89 میلیون ریال
سهم تسهیلات: 800 میلیون ریال
دوره بازگشت سرمایه: 26 ماه
مقدمه :
مواد پروتئینی ، یکی از مهم ترین اجزای مواد غذایی مورد استفاده انسانها است. نیاز طبیعی بدن انسان به این مواد ، مبین ضرورت استفاده آنها در سبد غذایی خانواده ها است. از دیرباز انواع گوشت ها، خصوصا گوشت قرمز منبع اصلی تامین پروتئین موردنیاز انسان بوده است.
لکن در حال حاضر ، به واسطه تغییر روش زندگی از سنتی به ماشینی و کاهش تحرک افراد در زندگی روزمره ، استفاده از گوشت قرمز بدلیل دارا بودن مقدار زیادی مواد چرب رو به کاهش نهاده و در عوض، استفاده از مواد غذایی ای که با داشتن مقدار کافی پروتئین، برای سلامتی زیان آور نباشند مورد توجه واقع شده است. حبوبات ، سویا و قارچ خوراکی مهم ترین منابع پروتئین غیر حیوانی هستند که امروزه به طور وسیع مصرف می‌شوند. در این میان بازار مصرف قارچ خوراکی به دلیل افزایش سطح آگاهی جامعه نسبت به فواید و روش مصرف آن ، روند رو به رشدی را تجربه می‌کند.
قارچ ، به علت اینکه سرشار از مواد پروتئینی ، گلوسیدی ، ویتامین‌ها و لیپیدها است می‌تواند غذای مناسب و کاملی برای انسان به شمار آید. ضمن اینکه به واسطه سهولت پرورش قارچ های خوراکی می‌توان آنها را به صورت تازه ، خشک ، کنسرو و پودر به بازار عرضه نمود.
اجرای این طرح به عنوان یک فعالیت تولیدی ، ضمن اینکه گامی به سوی خود اتکایی کشور در صنایع غذایی به شمار می‌رود، می‌تواند بسترساز اشتغال به کار نیروهای متخصص ( خصوصا در علوم کشاورزی ) و فاقد تخصص گردد. ضمن اینکه بانوان کارآفرین نیز می‌توانند با پیاده سازی این طرح، گامی در جهت توسعه میهن بردارند.
روش تولید :
مراحل پرورش قارچ خوراکی عبارتند از:
الف- تهیه بذر
ب- تهیه کمپوست
پ- کشت بذر
ت- رشد ریشه‌های قارچ
ث- خاک ریزی
ج- برداشت
الف- تهیه بذر:
برای تهیه بذر ، دانه های گندم را بعد از جوشاندن در کیسه های کوچک پلاستیکی ریخته و جهت جلوگیری از هجوم میکروب های هوازی به آن ، دهانه آن را با پنبه مسدود نموده و به مدت دو ساعت در اتوکلاو استریل می‌کنند. سپس بسته‌های فوق‌الذکر را با ماده تلقیحی با هاگ و اسپور واریته قارچ مورد نظر تلقیح می‌کنند و سپس کیسه ها را در محوطه با حرارت حدود 25 درجه سانتی گراد به مدت سه هفته نگهداری می‌نمایند که در این مدت، میسیلیوم بر روی دانه های گندم رشد نموده و آماده کشت می‌باشند و این عمل را تهیه مایه می‌نامند.
ب- تهیه کمپوست:
کمپوست از اختلاط کاه ، کود مرغی، گچ، اوره و آب به نسبت 10، 5، 7 ، 4/0 و 25 حاصل می‌شود.
پ- کشت بذر:
در این مرحله کمپوست تهیه شده در جعبه های چوبی ریخته شده و دانه های گندم حاوی میسیلیوم قارچ روی آن کشت شده و پس از فشرده سازی آن را در دمای 25 درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی 85 تا 90 درصد نگهداری می‌کنیم.
ث- رشد ریشه های قارچ:
ریشه های قارچ میسیلیوم پس از حدود دو تا سه هفته تمام محیط کشت را فرا می‌گیرند . در این مرحله نوبت به خاکریزی می‌رسد.
ت- خاک ریزی :
در این مرحله، سطح تمام جعبه های حاوی کشت با خاک استریل که قبلا آماده شده به ضخامت 3 الی 5 سانتی‌متر پوشانده می‌شود. pH این خاک باید حدود 5/7 باشد . سپس دمای محیط را به 18 درجه سانتی گراد تقلیل می‌دهند.
ج- برداشت:
پس از دو تا سه هفته قارچ ها با شکل گرفتن خود ، شروع به رشد کرده و پس از چند روز تمام سطح کشت را می‌پوشانند . برداشت قارچ در این زمان آغاز می‌گردد. در هر دوره کشت معمولا بین پنج تا شش نوبت برداشت وجود دارد که هر نوبت حدود یک هفته به طول می‌انجامد. بعد از پایان دوره کشت کمپوست باقیمانده مستقیما قابل فروش است.
توجیه اقتصادی طرح :
الف – سرمایه گذاری ثابت :
الف – 1 ) زمین :
| متراژ ( متر مربع ) |
هزینه واحد ( هزارریال ) |
هزینه کل ( میلیون ریال ) |
| 2500 |
25 |
May-62 |
| |
|
|
الف – 2 ) محوطه سازی :
| ردیف |
شرح |
مقدار |
هزینه واحد ( هزارریال) |
هزینه کل (میلیون ریال ) |
| 1 |
تسطیح و خاکبرداری |
1000مترمربع |
5 |
5 |
| 2 |
دیوارکشی |
500مترمربع |
6 |
3 |
| 3 |
خیابان کشی و آسفالت |
500مترمربع |
10 |
5 |
| جمع |
13 |
| |
|
|
|
|
الف – 3 ) ساختمانها:
| ردیف |
شرح |
زیربنا(m2) |
هزینه واحد ( هزارریال) |
هزینه کل (میلیون ریال ) |
| 1 |
سالن پرورش قارچ |
360 |
350 |
126 |
| 2 |
سالن پاستوریزاسیون خاک |
45 |
300 |
5/13 |
| 3 |
سالن تاسیسات |
90 |
300 |
27 |
| 4 |
سردخانه و انبار |
20 |
900 |
18 |
| 5 |
سالن بسته بندی |
24 |
300 |
2/7 |
| 6 |
سرویس بهداشتی |
18 |
400 |
2/7 |
| 7 |
راهروی بین سالن ها |
54 |
350 |
9/18 |
| 8 |
سوله تهیه کمپوست |
150 |
300 |
45 |
| 9 |
ساختمان اداری |
30 |
320 |
6/9 |
| 10 |
موتورخانه |
24 |
250 |
6 |
| 11 |
ساختمان نگهبانی و سرایداری |
50 |
300 |
15 |
| 12 |
انبار لوازم و قطعات |
24 |
250 |
6 |
| جمع |
4/299 |