پیشگفتار
کارآفرین فردی است که ابزار تولید را به منظور ادغام آنها برای تولید محصولات قابل عرضه به بازار، ارائهمیکند (ریچارد کانتیلون R. Cantillon در حدود سال 1730).
کارآفرین عاملی است که تمامی ابزار تولید را ترکیب میکند و مسوولیت ارزش تولیدات، بازیافت کلسرمایهای را که بکار میگیرد، ارزش دستمزدها، بهره و اجارهای که میپردازد و همچنین سود حاصل را برعهده میگیرد (جان باتیست سی ( Jean Baptiste Say ) ، اقتصاددان فرانسوی در سال 1803 میلادی).
کارآفرینی پلی است بین جامعه به عنوان یک کل، به ویژه جنبههای غیراقتصادی جامعه و موسساتانتفاعی تاسیس شده برای تمتع از مزیتهای اقتصادی و ارضاء آرزوهای اقتصادی (آرتور کول ( A. Cole )،1946).
کارآفرین فردی است که تخصص وی تصمیمگیری عقلائی و منطقی درخصوص ایجاد هماهنگی در منابعکمیاب میباشد (کاسون، 1982).
کارآفرینی به عنوان یک تسریعکننده، جرقه رشد و توسعه اقتصادی را فراهم میآورد (ویلکن( Wilken )، 1980)
کارآفرین فردی است که شرکتهای جدیدی را که سبب ایجاد و رونق شغلهای جدید میشوند، شکلمیدهند (که چموف ( B - Kirchhoff )، 1994).
رابرات لمب ( R.K .Lamb ) (1902) معتقد بود که «کارآفرینی یک نوع تصمیمگیری اجتماعی است کهتوسط نوآوران اقتصادی انجام میشود و نقش عمده کارآفرینان را اجرای فرآیند گسترده ایجاد جوامع محلی،ملی و بینالمللی و یا دگرگون ساختن نمادهای اجتماعی و اقتصادی میدانست.
هربرتون ایوانز ( Herberton G.Evans ) (1957) معتقد بود که کارآفرین وظیفه تعیین نوع کسب و کارموردنظر را بر عهده داشته و یا آن را میپذیرد.
کارلند ( J.c.carland ) (1984) معتقد است که کارآفرین فردی است که جهت دستیابی به سود و رشد،شغلی را به وجود میآورد و مدیریت میکند.
چل ( E.chell ) و هاروث ( J.Haworth ) (1988) در تحقیقات خود به این نتیجه رسیدهاند کهکارآفرینان افرادی هستند که قابلیت مشاهده و ارزیابی فرصتهای تجاری، گردآوری منابع مورد نیاز و دستیابیبه ارزیابی حاصل از آن را داشته و میتوانند اقدامات صحیحی را برای رسیدن به موفقیت انجام دهند. پیتردراکر ( P.draker ) (1985) معتقد است، کارآفرین کسی است که فعالیت اقتصادی کوچک وجدیدی را با سرمایه خود شروع مینماید. ادی ( G.Eddy ) و الم ( k.olm ) (1985) معتقدند که کارآفرین فردی است که مایل و قادر بهمخاطرهپذیری است و در عین حال ابزار تولیدی و اعتباری را در هم میآمیزد تا به سود یا اهداف دیگریهمچون قدرت و احترام اجتماعی دست یابد. تراپمان ( J. Torpman ) و مورنینگ استار ( G.Morningstar ) (1989) در کتاب «نظامهایکارآفرینانه» در دهه 1990 مینویس ن د: کارآفرین یعنی ترکیب متفکر با مجری، کارآفرین فردی است که فرصتارائه یک محصول، خدمات، روش و سیاست جدید یا راه تفکری جدید برای یک مشکل قدیمی را مییابد.کارآفرین فردی است که میخواهد تاثیر اندیشه محصول یا خدمات خود را بر نظام مشاهده کند. جفری تیمونز ( Jeffry Timmons ) (1990) درخصوص کارآفرینی مینویسد: «کارآفرینی خلق و ایجاد بینشی ارزشمند از هیچ است. کارآفرینی فرایند ایجاد و دستیابی به فرصتها و دنبال کردن آنها بدون توجه بهمنابعی است که در حال حاضر موجود است. کارآفرینی شامل، خلق و توزیع ارزش و منافع بین افراد، گروهها،سازمانها و جامعه میباشد. دیوید مک کران ( D. Mckeran ) و اریک فلانیگان ( E.Flannigan ) (1996) کارآفرینان را افرادینوآور، بافکری متمرکز، و به دنبال کسب توفیق و مایل به استفاده از میانبرها میدانند که کمتر مطابق کتاب کارمیکنند و در نظام اقتصادی، شرکتهایی نوآور، سودآور و با رشدی سریع را ایجاد مینمایند. در واقع، هنوز هم تعریف کامل، جامع، مانع و مورد پذیرش همه صاحبنظران ارائه نشده است، لیکن دراین بین تئوری و تعاریف اقتصاددان مشهور اتریشی به نام «جوزف شومپیتر ( Joseph schumpeter ) ازکارآفرینی و نقش کارآفرینان در فرآیند توسعه مورد توافق و ارجاع اکثر محققین در این زمینه است: بر طبق نظر وی کارآفرین نیروی محرکه اصلی در توسعه اقتصادی و موتور توسعه میباشد و نقش ویعبارت است از نوآوری یا ایجاد ترکیبهای تازه از مواد. شومپیتر مشخصه اصلی کارآفرین را «نوآوری»میدانست و کار یک کارآفرین را «تخریب خلاق» تعریف کرد. وی در کتاب «نظریه اقتصاد پویا» اشاره میکندکه تعادل پویا از طریق نوآوری و کارآفرینی ایجاد میگردد و اینها مشخصه یک اقتصاد سالم هستند.
مقدمه
کارگاه تیرچه وبلوک پارسیان شیراز واقع در جاده کفترک ، دوراهی علی آباد. که در سال 1382 توسط حسین غرقی تاسیس و شروع به کارکرد . واز نیروی انسان 9 نفر برخودار واز قبیل کارهای که انجام می دهد به شرح زیر می باشد .
1- تولید تیرچه و بلوک
تیرچه های مصرفی در پروژه از نوع تیرچه های بتنی می باشد که به وسیله خرپا مسلح می شوند .
خرپای تیرچه از سه قسمت تشکیل می شود
میلگردهای کف خرپا که تعداد وقطر آن طبق محاسبه بدست
می آید. ممانهای مثبت تیرچه به وسیله همین میلگردها تحمل می شود این میگلردها معمولا از نمره 8 تا 10 هستند که دو شاخه در طول تیرچه می باشد اگر برای تحمل ممانهای مثبت بیش از این مقدار احتیاج باشد از میگلردهای تقویتی استفاده می کنند و به آن اضافه می کنند
میلگردهای فوقانی خرپا که داخل بتن سقف و میلگردهای حرارتی قرار می گیرند .
میلگرد مهاری خرپا است که میلگردهای کف را به میلگرد فوقانی متصل می نماید .
پس از آماده شدن خرپای تیرچه آنها را در قالبهای فلزی قرار داده که این قالبها قبلاً توسط روغن چرب شده اند تا بتن تیرچه به قالب نچسبد .
آنگاه بتنی با عیار 400 یا 450 کیلوگرم بر متر مکعب سیمان و مصالح سنگی ریزدانه تهیه نموده و قالب را که در حدود ده سانتیمتر پهنا و 4 سانتیمتر ارتفاع دارد از این بتن پر کرده و پس از سخت شدن بتن، آن را از قالب جدا کرده و چند روزی در حوضچه های آب قرار داده ، آنگاه مورد استفاده قرار می گیرند .
برخی از تیرچه های مورد استفاده پیش تنیده می باشند میلگردهای تحتانی این نوع تیرچه ها را قبل از بتن ریزی با روش خاص کشیده و آنگاه بتن ریزی می نمایند و تا سخت شدن کامل بتن آن را در حال کشش نگاه میدارند .
اگر برای پوشش تیر یا سقف در ساختمانی از سقف کاذب استفاده می شود باید در موقع آرماتوربندی و قبل از بتن ریزی میلگردهایی پیش بینی نموده تا بعداً سقف کاذب را به آنها متصل نماییم. زخمی کردن بتن روی تیر و یا تیرچه برای جوش دادن میگلردهای سقف کاذب به هیچ وجه مجاز نمی باشد .
فاصله اولین خاموت از بر تکیه گاه نباید از 5 سانتیمتر کمتر و از S/2 بیشتر باشد . در موقع بتن ریزی تیرها باید توجه نمود که بتن در زیر شبکه رفته و کلیه میگلردهای طولی و عرضی را بپوشاند این کار با ویبره کردن بتن و کوبیدن آن میسر است چنانچه بعد از قالب برداری مشاهده نمودیم که بعضی از نقاط میگلردهای طولی وعرضی به عللی توسط بتن پوشیده نشده است باید این نقاط را به وسیله ملات ماسه سیمان بپوشانیم از پوشاندن نقاط مذکور به وسیله گچ یا گچ و خاک باید خودداری شود .
قبل از بستن صفحه قالب زیر تیرهای اصلی باید ارتفاعات کلیه ستونها اندازه گرفته شود و اگر اتفاقاً یک یا چند ستون بلندتر باشد باید این بلندی اصلاح شده و بعد بتن ریزی اصلی شروع شود زیرا این بلندی در داخل تیر واقع شده و از یک پارچه بودن بتن تیر جلوگیری کرده ، موجب ضعف تیر خواهد شد .
در پانل هایی که دهانه آنها عریض است و بار وارده به سقف زیاد می باشد از تیرچه دوبل نیز استفاده می کنند .
میلگرد انتظار در پی و طبقات
حداقل طول میلگرد انتظار در پی f60 یا cm60 است حداقل طول میلگرد انتظار در طبقات برابر cm50 است.
زاویه درصد انحراف در آرماتورهای ستون برابر 10/1 است براساس آئین نامه B.S مقدار فولاد موجود در وصله نباید از 10% سطح مقطع ستون بیشتر می باشد و باید حداقل فاصله ای برابر 10 میلی متر بین قفسه های فولادی در وصله وجود داشته باشد.
خم کردن آرماتور
آرماتورهای تا قطر 12 میلیمتر را میتوان بادست خم نمود ولی آرماتورهای بزرگتر از 12 میلیمتر بهتر است با دستگاه مکانیکی مجهز به فلکه خم شود قطر فلکه خم متناسب با قطر آرماتور می باشد. کلیه آرماتورهای ساده باید به قلاب ختم شود ولی آرماتورهای آجدار را می توان به صورت گونیا خم نمود. حتی المقدور باید از باز کردن خم های آرماتورهای شکل داده شده ومصرف آن در محل دیگر خودداری کرد
وصله کردن آرماتورها
با توجه به اینکه طول میلگردهای موجود در بازار 12 متر می باشد در جاهایی از ساختمان که به میلگرد با طول بیش از 12 متر نیاز است مثل فونداسیون ، ستون ها و غیره و همچنین قطعات باقی مانده از شاخه های بلند که باید مصرف شوند ناگزیر به وصله کردن آنها هستیم .
اتصال دو آرماتور در ساختمانهای بتن آرمه اغلب به صورت پوششی بوده و با روی هم آوردن دو قطعه انجام می شود .
این نوع اتصال برای آرماتور تا نمره 32 مجاز می باشد و آن بدین طریق است که دو قطعه آرماتور را در کنار هم قرارداده و به وسیله سیم آرماتوربندی به هم متصل می نمایند. طول روی هم آمدن دو قطعه ( وصله ) باید به اندازه قید شده در نقشه باشد و معمولاً 40 برابر قطر میلگرد مصرفی است
2- اجرای سقفهای تیرچه بلوک
برای صرفه جویی در مصرف بتن و سبکتر کردن وزن سقف قسمتی از مقطع کششی را که تأثیر زیادی در مقاومت سقف ندارد حذف می کنند و فقط آن مقدار از سطح مقطع که برای جاگذاری میلگردهای کششی لازم است باقی می گذارند.
این کار بویژه برای کاهش وزن مرده ساختمان اهمیت خاصی دارد فاصله قسمتهای باقیمانده کششی باید به اندازه کافی به هم نزدیک باشند تا مناطق فشاری و کششی باید به اندازه کافی به هم یکپارچه عمل کنند و سقف حالت اولیه خود را از دست ندهد.
گرچه وزن سقف براساس هدف مذبور کم می شود ولی هزینه قالب بندی نسبتاً زیاد می گردد بنابراین یکراه حل مناسب استفاده از مصالح پر کننده سبک در محلهای خالی سقف است تا هزینه قالب بندی کاسته شود از اینرو سقفهای تیرچه بلوک از راه حلهای مناسب هدف مذکور به شمار می آیند.
در این راه حل برای اجتناب از قالب بندی محلهای خالی و پر کردن آن محل از بلوکهای مشبک و سبک وزن استفاده می شود و به همین دلیل مصالح پر کننده را به فواصل معین روی تیرچه هایی که قبلاً به همین منظور ساخته شده اند نصب می کنند و پس از یافتن شبکه حرارتی و تقویتها می توان عملیات بتن ریزی را انجام داد برای ساخت تیرچه ها، آرماتورهای موردنیاز دال را قبلاً به یک شبکه خرپای با ایستایی کافی به منظور تحمل وزن بلوکها ساخته و این خرپاها را در کنار هم بطور موازی قرار می دهند و فاصله دو خرپا با بلوک پر می شود با بتن ریزی مختصری که در کارگاه در قسمت تحتانی شبکه خرپا انجام می شود تمام قالب کف (زیر سقف) حذف می گردد و تنها به نصب چند ردیف شمع نیاز خواهد بود تا بارهای اضافه بر وزن تیرچه و بلوک را تحمل کنند شکل پاشنه تیرچه به گونه ای است که تکیه گاه کافی و مناسبی را برای نصب بلوکها فراهم می سازد.
مراحل اجرای سقف تیرچه و بلوک
1- حمل تیرچه بلوک
2- نصب تیرچه ها
3- نصب تکیه گاههای موقت (شمع بندی)
4- نصب بلوکها
5- آرماتوربندی
6- تکمیل قالب بندی
7- آماده سازی برای بتن ریزی
8- بتن ریزی و متراکم کردن آن
9- عمل بتن ریزی و عمل آوردن آن
10- باز کردن قالب ها و جمع آوری تکیه گاههای موقت
بعد از ایجاد تکیه گاههای موقت تیرچه ها را روی تیرهای اصلی قرار میدهند. کمر تیرچه را به فاصله های حداکثر تا 5/1 متر بوسیله تیرهای چوبی نگاه می دارند تا از شکم دادن آن جلوگیری به عمل آورند تیرچه ها به فاصله تقریبی 40 سانتیمتر از همدیگر قرار می گیرند و بعد از گذاشتن هر تیرچه فاصله آن را تاتیرچه بعدی به وسیله گذاشتن یک عدد بلوک در ابتدا و یک عدد در انتهای آن تنظیم می نمایند .
در محل اتصال تیرچه به تیر اصلی باید میلگردهای تیرچه لخت شده و در حدود 15 سانتیمتر داخل آرماتورهای تیر اصلی قرار گیرند که بعداً این قسمت به وسیله بتن سقف پوشیده میشود. برای عبور کانالهای تاسیساتی یاید حتی الامکان سعی شود که عرض کانالها از یک بلوک تجاوز نکند. بعد از بلوک چنینی باید میلگردهای ممان منفی گذاشته شده و دقت شود که تیرچه های دو طرف یک پل حتما مقابل هم قرار گیرند تا بستن میلگردهای ممان منفی به سهولت امکان پذیر باشد .در مواردی که احتیاج به کنسول می باشد ، سعی شود که طول آن بیش از 4/1 دهانه سقف مجاور آن نباشد و بار آن و قطر میلگرد ممان منفی حتماً به وسیله محاسبه تعیین شود زیرا کلیه بار این قسمت از سقف به وسیله همین میلگردهای ممان منفی تامین می گردد .بعد از کارگذاشتن میلگردهای ممان منفی می باید میلگردهای حرارتی کار گذاشته شود و بعد از آن دور سقف را قالب بندی کرده و اقدام به بتن ریزی می نمایند حداقل ارتفاع بتن روی بلوک 5 سانتیمتر است باید توجه داشت که قبل از بتن ریزی بلوک ها را آب پاشی کرد تا سیراب شده و آب بتن را نمکد چون در غیر این صورت موجب فساد بتن می شود .
آرماتوربندی سقف
آرماتوربندی سقف تیرچه بلوک بعد از نصب بلوکها انجام می شود بدیهی است که آرماتوربندی تیرهای بتنی قبل از نصب تیرچه ها باید اجرا شده باشد.
قالب بندی سقف
در مورد سقفهای بتنی ریخته شده در محل ( دال) و سقفهای تیرچه بلوک برای هر کدام احتیاج به قالب بندی مخصوصی می باشد .برای سقفهای بتنی که احتیاج به قالب بندی محکم تر دارد معمولاً از به هم میخ کردن تخته ها و تشیکل صفحه ای به ابعاد مورد نیاز استفاده می کنند که این تخته ها را روی داربست های چوبی قرارداده آنگاه شبکه های فلزی را روی آن قرار می دهند و بتن ریزی می نمایند در مورد داربست سقف و تیرهای اصلی در طبقه هم کف که پایه های چوبی روی زمین قرار می گیرد و حتی ممکن است که این پایه ها روی خاک دستی واقع شود، در اثر وزن بتن که به پایه ها منتقل می شود این پایه ها نشست کرده و تیر بتنی و یا سقف از جای خود حرکت نموده و از تراز خارج شده و در نتیجه شکم بر میدارد برای جلوگیری از این مطلب باید حتماً زیر این پایه ها تخته هایی به ضخامت 4 تا 5 سانتیمتر و به عرض 20 سانتیمتر و طول 4 متر قرار داد تا فشار وارده از تیر یا سقف نقطه ای نبوده و به سطح منتقل شده و خطر نشست پایه ها را کمتر بنماید .برای پایه های داربست بعضی مواقع از لوله های فلزی استفاده می کنند که به وسیله اهرمی بالا و پایین می رود و به آن جک می گویند .درمورد سقفهای تیرچه بلوک احتیاج به بستن تمام سقف با تخته نیست ، فقط باید کمر تیرچه ها به فاصله های حدوداً 5/1 تا 2 متر بسته شود تا از شکم دادن آنها جلوگیری شود .
آماده سازی سقف برای بتن ریزی
قبل از بتن ریزی کلیه مواد زاید از لابه لای تیرچه ها و بلوکها، سطوح میلگرد و داخل قالبها پاک شوند و محل بازشوها، سقف کاذب و مجاری موردنیاز دقیقاً با نقشه اجرایی کنترل شوند در این مرحله ابعاد آرماتورها، فواصل، اتصال و پوشش آنها کنترل می شود.
از کنترلهای ضروری دیگر در این مرحله، کنترل یکنواختی سقف و استحکام چهار تراشها و شمعها می باشد بعداز کنترل تمام قسمتها سقف شسته می شود تا علاوه بر پاک شدن گرد و خاک احتمالی بلوکها سیراب می شوند بتن ریزی و متراکم کردن بتن باید به نحوی باشدکه از بهم خوردن یکنواختی مخلوط جلوگیری شود تمام گوشه ها و فواصل بین آرماتورها به خوبی با بتن پر می شوند و حبابهای هوای محبوس در بتن تا آنجا که مسیر است از آن خارج گردد.
باز کردن قالب
اصولا قالب برداری از ساختمان بتنی وقتی باید انجام شود که اجزای بتنی بتوانند وزن خود را تحمل نمایند .
طبق نظر موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران مدت زمانی که باید از اجزای مختلف ساختمان قالب برداری شود به قرار زیر می باشد :
قالب گونه تیرها – دیوار و ستون ( قالب عمودی ) 2 روز
قالب دالهای دو طرفه 8 روز
قالب دالهای یک طرفه و کف تیر ودالهای قارچی و تخت 16 روز
قالب کف تیرهای بزرگ و شاه تیرهای بزرگ 21 روز
پایه های اطمینان پس از برداشتن قالب 14 روز
زمانهای مذکور برای هوای مناسب که درجه حرارت آن از 5 درجه سانتیگراد کمتر نباشد تعیین شده ، چنانچه پس از ریختن بتن یخبندان شود باید مدت نگهداری قالب را حداقل به اندازه مدت یخبندان اضافه کرد .
قالب برداری باید جزء به جزء انجام شود و ضربه زدن به قالب و برداشتن ناگهانی آن مجاز نیست .
مشخصات سقف در ساختمان اجرا شده