تاریخچه:
استان پهناور خراسان که مزین با نام علی بن موسی الرضا (ع) امام هشتم شیعیان است با دارا بودن منابع خدادادی نظیر معادن عظیم سنگ آهن ، گاز طبیعی ، ذغال سنگ ، منابع انسانی متعهد و متخصص و امکاناتی نظیر راه ، راه آهن ، نیروگاههای تولید برق و ... و همچنین همجواری با کشورهای افغانستان و آسیای میانه ، برنامه ریزان و مسئولین صنعتی کشور را برآن داشت تا در سال 1362 با مطالعه همه جانبه در استان خراسان امکان استقرار یک مجتمع بزرگ فولاد سازی بظرفیت 8/1 میلیون تن در سال را بررسی نمایند که در سال 1368 با پایان یافتن مطالعات مهندسی و مکان یابی ، محل اجرای طرح در 15 کیلومتری شمال غرب شهرستان نیشابور تعیین گردید و بلافاصله فعالیت های استملاک 1400 هکتار اراضی مورد نیاز و تجهیز و آماده سازی سایت در اراضی مذکور شروع شد.
در آبان ماه سال 1375 قرارداد خرید تجهیزات خارجی پروژه با شرکت ایتالیایی دانیلی به ارزش 152 میلیون دلار منعقد گردید . شروع عملیات اجرایی و نصب تجهیزات مجتمع فولاد خراسان در خرداد ماه 1376 با حضور رییس جمهور محترم وقت حضرت آیه ا... هاشمی رفسنجانی آغاز شد.
در طی سالهای احداث پروژه 33هزار تن انواع تجهیزات و ماشین آلات نصب ،000ر030ر2 متر مکعب عملیات تسطیح و 540ر686ر1 متر مکعب عملیات ساختمانی ، 367ر117 متر مکعب بتون ریزی و 032ر463ر9 کیلوگرم آرماتور بندی انجام شد و سرانجام در 31 خرداد ماه سال 1380 واحد نورد مقاطع ساختمانی مجتمع فولاد خراسان در راستای سیاستهای اقتصادی دولت محترم جمهوری اسلامی مبنی بر خودکفایی صنعتی و رفع وابستگی محصولات استراتژیک به عنوان بزرگترین مجتمع فولادسازی در شرق کشور به دست توانمند جناب آقای سیدمحمد خاتمی رییس جمهور محترم افتتاح و راه اندازی شد و در بهمن ماه همان سال واحد ذوب و ریخته گری کارخانه با حضور وزیر محترم صنایع و معادن جناب آقای مهندس جهانگیری به بهره برداری رسید.
شرح کلی خطوط تولید:
شرکت فولاد خراسان از واحدهای مختلف تشکیل شده است که دو واحد فولادسازی و نورد به عنوان واحدهای اصلی و بقیه واحدها پشتیبانی فنی و جانبی محسوب می گردند.
الف ) ناحیه فولادسازی شامل :
1- واحد آهن قراضه :
در این واحد انواع آهن قراضه بر اساس سنگینی و سبکی و میزان ناخالصی درجه بندی شده بر اساس درجه اختصاص یافته در محل های مخصوص نگهداری می شود و سپس بوسیله سه دستگاه جرثقیل سقفی به سبد حمل قراضه انتقال داده شده و برای انجام عملیات ذوب حمل می گردد.
2- واحد ذوب :
-کوره قوس الکتریکی
آهن قراضه انتقال یافته به وسیله ماشین حمل قراضه ، در واحد ذوب با استفاده از جریان الکتریسیته ( قدرت ترانس 120 مگاولت آمپر) در کوره قوس الکتریکی 110 تنی (DANARC, AC) به مذاب تبدیل می شود.
در این قسمت انواع مواد افزودنی به ذوب اضافه شده تا خواص مورد نظر را پیدا نماید ، این واحد توانایی استفاده از آهن قراضه و آهن اسفنجی را به عنوان ماده اولیه دارد و ظرفیت تولید سالانه آن 650000 تن فولاد می باشد که از ذوب 722000 تن آهن قراضه استحصال می شود.
-کوره پاتیلی
فاکتورهای حرارتی و مشخصات فنی فولاد مذاب تولیدی در کوره قوس الکتریکی پس از انتقال به کوره پاتیلی تنظیم شده و سپس پاتیل مذاب بوسیله جرثقیل های سقفی 270 تنی به ماشین پاتیل گردان منتقل و آماده ریخته گری می گردد.
3- واحد ریخته گری مداوم :
فولاد مذاب آماده ریخته گری ، با استفاده از 6 خط ریخته گری مداوم به شمش های فولادی استاندارد با مقطع 150x150 و 130x130 و 180x180 میلیمتر و در طولهای مختلف قابل تبدیل است در این واحد سالانه 650 هزار تن فولاد مذاب به 000ر630 تن شمش فولادی تبدیل می گردد.
4- واحد حمل مواد اولیه :
این واحد جهت آماده سازی و انبار مواد افزودنی واحد ذوب ایجاد شده و با توجه به مجهز بودن به وسایل مکانیکی و نوار نقاله ، حمل مواد افزودنی به کوره ذوب بسیار سریع و دقیق صورت می گیرد و تمام مراحل به صورت خودکار انجام می شود.
5- واحد تصفیه دود :
گرد و غبار حاصل از کوره قوس الکتریک و کوره پاتیلی ، جهت غبار زدایی به این واحد هدایت می شود و با توجه به نوع تجهیزات نصب شده حجم بالایی از گرد و غبار ایجاد شده جذب می شود و از انتشار آن در داخل سالن و محیط اطراف جلوگیری می نمایند
ب ) ناحیه نورد
شمش های تولیدی در واحد ریخته گری پس از شارژ در کوره پیش گرم و رسیدن به دمای مورد نظر با گذشتن از 20 قفسه غلطک که به صورت عمودی و افقی در یک راستا نصب شده به انواع محصولات فولادی تبدیل می گردند .
برای نیل به این هدف شمش ها مراحل زیر را به ترتیب طی می کنند.
شمش ها برای رسیدن به دمای مناسب جهت نورد شدن وارد کوره پیش گرم با کف متحرک می شوند . ظرفیت این کوره 110 تن در ساعت می باشد.
2-شمشها پس از خروج از کوره پیشگرم از قسمت پوسته زدایی عبور می کنند در این قسمت پوسته و زنگ شمشها به وسیله فشار آب جداشده تا محصولاتی با کیفیت بالا تولید و به مشتریان عرضه گردد.
بلافاصله پس از قسمت پوسته زدایی شمش ها به Pinch Roll می رسند . وظیفه Pinch Roll گرفتن و هدایت شمش با فشار به داخل غلتکهای داخل قفسه می باشند.