خلاصه طرح
(جداول در فایل اصلی موجود است)
چکیده :
هدف از انجام این بررسی ، مطالعه و امکان سنجی احداث واحد تولید و بسته بندی اسانس از گیاهان داروئی است . در این بررسی بازار فروش، واردات و صادرات ، واحد های فعال و در دست احداث , منابع تامین مواد اولیه و کلیه ماشین الات و سایر امکانات مورد نیاز برای احداث واحد به تفصیل شرح داده شده است.
طبق بررسی انجام شده احداث چنین واحدی نیاز به سرمایه ثابتی حدود ٩٢٠ میلیون تومان دارد و هزینه های در گردش سالانه مورد نیاز برای تولید و تامین منابع در حدود ٢٥٠ میلیون تومان برآورد شده است. سرمایه گذاری اولیه طرح ظرف مدت ٨,٢ سال برگشت می یابد .
احداث واحد در مناطق مختلف کشور با توجه رویش گیاهان مختلف در نقاط مختلف امکان پذیر است و با توجه به توسعه ارتباطات و احداث شهرک های صنعتی در نقاط مختلف کشور توجیه پذیر است .
بسته بندی اسانس از گیاهان داروئی
٢- معرفی محصول :
٢-١- مشخصات کلی محصول :
کد محصول (انواع اسانس وسایرافزودنی های موادغذائی (اسانس گیاهی و....) : ١٥٤٩١٤١٠
کد محصول (بسته بندی اسانس) : ١٥٤٩١٤٦٠
یکی از گروههای مواد موثره گیاهان، اسانس ها١ هستند. اسانس ها از نظر ترکیب شیمیایی همگن
نیستند، بلکه به صورت ترکیب های مختلفی مشاهده می شوند، ولی به طور کلی از گروه شیمیایی موسوم به ترپن ها هستند و یا منشا ترپنی٢ دارند. این ترکیبات معمولاﹰ از بو و مزه تندی برخوردارند و وزن مخصوص آنها اغلب از آب کمتر است. این مواد به روغن های فرار٣ یا روغن های خاص٤ نیز معروفند.
اسانس ها در سلول ها و کرک های ترشحی منفرد و یا مجتمع، غده های ترشحی، مجاری ترشحی در قسمت های سطحی و درونی اندام های مختلف برگ ها، میوه ها، جوانه ها و شاخه های گیاهان وجود دارند. سلول ها و بافت های ترشحی مذکور ممکن است تنها در یک اندام گیاه وجود داشته باشند (مثلاﹰ تنها در گل یا میوه) و یا ممکن است در اندام های مختلف گیاه پراکنده باشند. در این صورت اسانس های حاصله از نظر کمیت، کیفیت و همچنین عناصر و اجزاﺀ تشکیل دهنده از اندامی به اندام دیگر تفاوت دارند، به طوری که مثلاﹰ تولید کنندگان عطر و ادکلن به خوبی می دانند که اسانس های حاصل از گل های نارنج تلخ در مقایسه با اسانس های استخراج شده از پوست و میوه
Essence ١ Terpenes ٢ Volatile Oils ٣ Essential Oils ٤
این گیاه از کیفیت و ارزش بیشتری بر خوردار می باشند. از اینرو یکی از مهمترین مسائل گیاهان دارویی مطالعه و تحقیق در مورد اسانس موجود در اندام های مختلف یک گیاه و مقایسه آنها از نظر
میزان کیفیت و کمیت با یکدیگر می باشد. اسانس ها معمولاﹰ در داخل سلول های گیاهی به شکل قطرات کروی و گلبول مانند جای گرفته اند. وجود اسانس تنها در حدود ٢٠٠٠ گونه از ٢٥٠٠٠٠
گونه گیاه گلداری که تا کنون شناخته شده، گزارش گردیده است. مهمترین گیاهان دارویی حاوی اسانس متعلق به خانواده های نعناع، سراب، مورد، گشنیز، کاسنی، سرو و تعداد کمی از گیاهان دیگر می باشد.
اسانس ها معمولاﹰ دارای خواص فیزیکی و شیمیایی زیر هستند :
اسانس ها موادی فرار هستند، در الکل و دیگر حلال های آلی حل می شوند، وقتیکه تازه باشند عمدتاﹰ بیرنگ به نظر می رسند که در این حالت هیچ گونه شباهتی به مواد روغنی ندارند.
اسانس ها معمولاﹰ متعلق به ترپن ها، سزکویی ترپن ها، الکل ها، آلدئید ها، استرها، فنل ها، اتر ها و پراکسیدها می باشند. این مواد غالباﹰ مانع رشد باکتری می گردند و خاصیت ضد تورم، ضد دل درد، آرام بخش، ضد نفخ، اشتها آور و گاهی اوقات خاصیت خلط آوری دارند.
ممکن است اسانس ها با موادی نظیر صمغ ها و رزین ها همراه گردند، که در این صورت ترکیبات شیمیایی حاصل بسیار پیچیده می گردند. این ترکیبات معمولاﹰ در دمای پایین به صورت جامد هستند و در دمای بالا ذوب و مایع می گردند.
خواص فیزیکی
وزن مخصوص اسانس ها با مختصر اختلافی معادل یکدیگر بوده (حدود ٨/٠ تا ٩/٠) و عموما در یک دسته معین از حلال های آلی حل می شوند. بطور کلی اسانس ها با آب غیر قابل اختلاط می باشند ولی می توانند در عین انحلال کم به خوبی بوی خود را به آن انتقال دهند. قدرت چرخش نوری و ضرایب شکست اغلب وسیله مناسبی جهت تشخیص آنهاست. اسانس های کاملا خالص,
بیرنگ هستند. بخصوص هنگامیکه تازه تهیه شده باشند. ولی در اثر مرور زمان بعلت اکسیداسیون و رزینی شدن, رنگ آنها تیره می گردد. اسانس با آنکه نام روغن را به همراه دارند, ولی فاقد ترکیب استر های گلیسرول اسید های چرب بوده و از اینرو تولید لکه روغنی ثابت روی کاغذ نمی نمایند و بوسیله قلیا ها نیز صابونی نمی گردند.
منشاﺀ گیاهی
اسانس ها بسته به نوع تیره های گیاهی ممکن است در اندام های ترشحی مانند کرک های غده ای, سلول های پارا نشیسم تغییر یافته, لوله های اسانسی به نام ویتا و در کانالهای لیروﮊن وجود داشته باشند.
خانواده های گیاهی که از نظر اقتصادی در تهیه اسانس های مختلف دارای اهمیت می باشند عبارتند از : رزاسه (گل سرخ) کمپوزیته (مانند ماتریکاریا), لابیاته (مانند نعناع), میر تاسه
(کالیپتوس),. پیانه (کاج), روتاسه (نارنج), و جتریان(رازیانه و زیره).
شیمی اسانس
با اینکه عملا تمام اسانس ها از مخلوط ترکیب های شیمیایی که اغلب بسیار پیچیده می باشند درست شده اند ولی در بسیاری از موارد, اسانس یک گیاه خالص, علاوه بر ترکیب های بسیار متنوع, ازیک ترکیب شیمیایی با خلوص نسبی تشکیل یافته است.
اکثر اسانس ها حاوی انواع زیادی ترپن هستند. ترپن ها دسته ای از مواد طبیعی اند که از نظر
ساختمانی از واحد های ایزپرون تشکیل یافته و ساختمان کربنی آنها از دو یا چند واحد پنج کربنی ساخته شده است. از این رو طبقه بندی این مواد بر حسب دو واحد پنج کربنی (منوترپن
١٦H١٠,(C سه واحد پنج کربنی (سزکوئی ترپن ٢٤H١٥(C و چهار واحد پنج کربنی (دی ترپن
٣٢H٢٠(C و ... می باشد.
اکسیژنه شدن ترپن ها, سبب تولید دسته از مواد ترپنی اکسیژنه که تروپنوئید نام دارند می شود. از آنجا که این ترکیب های اکسیژنه بوی معطر و خواص درمانی اسانسها را شامل می شوند, به نظر می رسد طبقه بندی شیمیایی اسانس ها باید بر اساس ترکیب شیمیایی مواد متشکله آنها باشد.
٢-٢- شماره تعرفه گمرکی :
شماره تعرفه گمرکی انواع مختلف اسانس در جدول شرایط واردات و صادرات آورده شده است .