خلاصه طرح
(جداول در فایل اصلی موجود است)
مقدمه مطالعات امکانسنجی، مطالعات کارشناسی است که قبل از اجرای طرحهای سرمایهگذاری
اقتصادی انجام میگیرد. در این مطالعات از نگاه بازار، فنی و مالی و اقتصادی طرح مورد بررسی و آنالیز قرار گرفته و نتایج حاصل از آن به عنوان مبنایی برای تصمیمگیری سرمایهگذاران مورد استفاده قرار میگیرد.
گزارش حاضر مطالعات امکانسنجی مقدماتی تولید ماشین آلات خشک کن میوه و سبزیجات میباشد. که در قالب متدولوژی علمی مطالعات امکانسنجی تهیه گردیده است و مطابق متدولوژی فوق ، ابتدا محصول مورد مطالعه به طور دقیق معرفی شده و سپس بررسیهای لازم روی بازار آن صورت خواهد گرفت و در ادامه مطالعات فنی در خصوص چگونگی تولید و امکانات سخت افزاری و نرمافزاری مورد نیاز نیز شناسایی شده و در نهایت ظرفیتهای اقتصادی و حجم سرمایهگذاری مورد نیاز برای اجرای طرح برآورد و ارائه خواهد شد تا با استفاده از آن سرمایه گذران و علاقه مندان محترم بتوانند کلیه اطلاعات مورد نیاز را کسب و در جهت انجام سرمایه گذاری اقتصادی با دید باز و مسیر شفاف اقدام نمایند. امید است این مطالعات کمکی هرچند کوچک در راستای توسعه صنعتی کشورمان بعمل بیاورد .
معرفی محصول
-1-1 نام و کد محصولات (آیسیک)
الف – نگاهی بر روش های خشک کردن سبزی و میوه
خشک کردن ( ( Drying یکی از روش های قدیمی برای نگهداری سبزی و میوه است و حتی امروزه با وجود توسعه روش های دیگر ، بسیاری از میوه ها بدین طریق نگهداری می شوند .
اساس این روش همانا روی این اصل ساده است که میکرو ارگانیسم های موجود روی مواد غذائی خشک شده قادر به رشد نخواهند بود ، بدین معنی که این موجودات نمی توانند روی موادی که فعالیت آبی آنها زیر 0,6 است رشد کنند . فعالیت آبی ( نسبت فشار بخار آب محصول در یک محیط بسته به فشار آب خالص به همان شرایط ) عامل نشان دهنده قابل اعتمادتری نسبت به مقدار آب موجود برای تعیین مقاومت ماده خشک شده در برابر فساد می باشد . رابطه بین این دو عامل از محصولی به محصول دیگر به طور قابل ملاحظه ای متغییر است .
مواد غذائی خشک شده دارای مزیت های خاصی بر دیگر مواد غذائی که به روش های دیگری نگهداری شده اند ، می باشند . این مزایا شامل سبکی و کم حجم بودن محصول و بی نیازی از استفاده از سردخانه جهت نگهداری آنها خواهد بود .
خشک کردن سبزی و میوه را در حالت کلی می توان به دو گروه عمده تقسیم بندی کرد :
خشک کردن سنتی
در این روش خشک کردن سبزی و میوه در آفتاب و یا با استفاده از تجهیزات سنتی صورت می گیرد .
خشک کردن خرما ، انگور ، انجیر ، آلو ، آلبالو و ... با استفاده از روش های سنتی هنوز هم در ایران و بسیاری از کشورهای دیگر انجام می گیرد . در این روش محصول در روی سینی و حتی روی زمین و توسط تابش گرمای خورشید خشکانده می شود .
خشک کردن صنعتی
خشک کردن صنعتی به کلیه روش های خشک کردن که آب تحت شرایط کنترل شده حرارت، رطوبت، سرعت جریان هوا و غیره، از محصول جدا می شود ، اطلاق می گردد . در این روش خشک کردن سبزی و میوه با استفاده از حرارت و وزش باد که بصورت مصنوعی و از طریق ماشین آلات خشک کن ایجاد می گردد ، خشک می شوند . کنترل شرایط در روش خشک کردن صنعتی منتج به کاهش زمان خشک کردن شده و علاوه بر آن امکان تولید محصول خشک مرغوبی را نیز میسر می سازد .
امروزه سبزی و میوه های بسیار زیادی از طریق صنعتی خشک می شوند که بعنوان نمونه می توان به خشک کردن برنج ، حبوبات ، سبزی های مختلف ، کشمش ، زردآلو ( قیصی ) آلو قطره طلا ، آلبالو ، پسته و غیره اشاره کرد که بواسطه آن صنعت خشکبار در کشورها شکل می گیرد .
خشک کردن صنعتی در مقایسه با روش های سنتی دارای مزایای بسیار زیادی می باشد که در اینجا می توان به موارد زیر اشاره کرد :
ü حفظ شکل ظاهر و بازار پسندی :
محصولات خشک شده با روش های سنتی دارای تشابهت کمتری با حالت اولیه خود دارند ، ولی در روش های خشک کردن صنعتی ، محصول تولید شده بعد از بار گردانی نسبتا شباهت زیادتری با شکل اولیه میوه و سبزی خواهند داشت
ü بهداشت و آلودگی ها :
در سیستم های سنتی ، میوه و سبزی جات در فضای باز در مقابل تابش آفتاب قرار داده می شود و لذا گرد و خاک ، حشرات و دیگر آلودگی های محیطی سبب آلوده شدن محصول در طول زمان خشکاندن می شوند .
ü حفظ مواد مغذی :
میزان حرارت و نرخ آن در سیستم های سنتی قابل کنترل نیست و لذا در این روش خشک کردن ، بسیاری از مواد مغذی محصول از بین می رود . و این در حالی است که در سیستم های صنعتی براحتی کلیه عوامل اثر گذار در کیفیت محصول نهائی قابل کنترل خواهند بود .
ü سرعت تولید :
در سیستم های سنتی سرعت و ظرفیت تولید پائین است ولی در نوع صنعتی می توان سرعت و ظرفیت را متناسب با نیاز تغییر داد
فضای لازم برای عمل خشک کردن :
در سیستم های سنتی فضای بسیار زیادی برای پهن کردن و خشک نمودن محصول مورد نیاز است ولی در حالت صنعتی بدلیل بالا بودن سرعت کار ، نیاز به فضای خیلی کمتری به نسبت روش های سنتی می باشد .
با توجه بر مزیت های خشک کردن صنعتی ، ماشین آلات این فرایند طراحی و ساخته شده و سالانه حجم انبوهی از آن در کشورها به فروش می رسد . در طرح حاضر نیز هدف ساخت این ماشین آلات می باشد تا بواسطه آن توسعه این صنعت در کشور بوجود آید .
ب- دستهبندی ماشین آلات مورد استفاده در فرایند خشک کردن
ماشین آلات خشک کردن میوه و سبزی بر اساس فرایند انتخاب شده خشک کردن تقسیم بندی می گردند که ذیلا به آنها اشاره شده است .
خشک کردن با استفاده از هوای داغ
در این روش با استفاده از جریان هوای گرم از روی محصول پهن شده عملیات خشک کردن محصول محقق می گردد .
خشک کردن با استفاده از خلاء
در این روش محصول در داخل فضای بسته ای قرار داده شده و به کمک پمپ های قوی ، خلاء نسبی ایجاد و تحت شرایط فوق ، عملیات خشک کردن محصول انجام می گیرد . وجود خلاء سبب می گردد که عملیات خشک کردن در دمای کمتری صورت گیرد که این امر به حفظ کیفیت سبزی و میوه کمک بسیار زیادی می نماید .
خشک کردن تصعیدی
خشک کردن محصول بصورت تصعیدی که عبارت است از تصعید یخ محصول در درجه حرارت زیر نقطه انجماد آن ، در سالهای اخیر به صورت یک روش موفقیت آمیز در نگهداری تعداد زیادی از محصولات مواد غذائی ابداع گردیده است . محصولات خشک شده از این روش به لحاظ کیفیت از درجه بسیار بالائی برخوردار می باشند .
در طرح حاضر هدف تولید ماشین آلات خشک کن از طریق هوای داغ و تحت خلاء می
باشد .
توضیح : ساخت خشک کن های تصعیدی نیازمند استفاده از تکنولوزی بالائی می باشد که سرمایه گذاری برای ایجاد آن ، خارج از چارچوب صنایع کوچک است .