سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران
مطالعات امکان سنجی مقدماتی طرح
ظروف یکبار مصرف اسفنجی
مجری طرح:
شرکت گسترش صنایع پائین دستی پتروشیمی
تاریخ تهیه: تیر ماه 1386
|
|
خلاصه طرح
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
نام محصول
|
|
|
|
ظروف یکبار مصرف اسفنجی
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ظرفیت پیشنهادی طرح
|
|
|
|
1000تن در سال
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
موارد کاربرد
|
|
|
|
بسته بندی مواد غذایی
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
مواد اولیه مصرفی عمده
|
|
|
|
پلی استایرن معمولی((GPPS
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
کمبود محصول (سال (1390
|
|
|
|
3500 تن
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
اشتغال زایی (نفر)
|
|
|
|
16
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
زمین مورد نیاز (m2)
|
|
|
|
2000
|
|
|
|
|
|
|
|
|
زیربنا
|
اداری (m2)
|
|
100
|
|
|
تولیدی (m2)
|
|
540
|
|
|
|
انبار (m2)
|
|
120
|
|
|
میزان مصرف سالانه مواد اولیه اصلی
|
|
1100
|
|
|
|
|
|
|
|
|
میزان مصرف سالانه یوتیلیتی
|
آب (m3)
|
|
3000
|
|
|
برق (kw)
|
|
217
|
|
|
|
گاز (m3)
|
|
34425
|
|
|
سرمایه گذاری ثابت طرح
|
ارزی (یورو)
|
|
-
|
|
|
ریالی (میلیون ریال)
|
|
10012
|
|
|
|
مجموع (میلیون ریال)
|
|
10012
|
|
|
محل پیشنهادی اجرای طرح
|
|
|
|
تهران، مشهد یا تبریز
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
فهرست مطالب
|
|
|
شرح
|
شماره صفحه
|
|
-1 معرفی محصول
|
|
|
-1-1 نام و کد محصول
|
2
|
|
-1-2 شماره تعرفه گمرکی
|
4
|
|
-1-3 بررسی و ارائه استاندارد
|
4
|
|
-1 -4 قیمت داخلی و جهانی محصول
|
4
|
|
-1-5 موارد کاربرد
|
6
|
|
-1-6 کالای جایگزین
|
7
|
|
-1-7 اهمیت استراتژیک کالا
|
8
|
|
-1-8 کشورهای عمده تولیدکننده و مصرف کننده محصول
|
9
|
|
-2 وضعیت عرضه و تقاضا
|
|
|
-2-1 بررسی واحدهای موجود
|
10
|
|
-2-2 بررسی وضعیت طرح های دردست اجرا
|
13
|
|
-2-3 بررسی روند واردات
|
15
|
|
-2-4 بررسی روند مصرف
|
16
|
|
-2-5 بررسی روند صادرات
|
18
|
|
-2-6 بررسی نیاز به محصول با اولویت صادرات
|
19
|
|
-3 روشهای مختلف تولید
|
20
|
|
-4 تعیین نقاط قوت و ضعف تکنولوژی
|
24
|
|
-5 برآورد حجم سرمایه گذاری ثابت در حداقل ظرفیت اقتصادی
|
24
|
|
-6 برآورد مواد اولیه مورد نیاز و محل تامین
|
28
|
|
-7 پیشنهاد منطقه مناسب برای اجرای طرح
|
28
|
|
-8تامین نیروی انسانی
|
29
|
|
-9 تعیین میزان یوتیلیتی مورد نیاز واحد
|
29
|
|
-10 وضعیت حمایت های اقتصادی و بازرگانی
|
30
|
|
-11 تجزیه و تحلیل
|
31
|
|
مراجع و منابع مطالعاتی
|
33
|
سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران تولید تولید ظروف یکبارمصرف اسفنجی
-1-1 نام و کد محصول
محیط اطرافمان انباشته از پلاستیک شده است، هر کاری که انجام می دهیم و هر محصولی را که مصرف میکنیم، از غذایی که میخوریم تا لوازم برقی به نحوی با پلاستیک سروکار داشته و حداقل در بسته بندی آن از این مواد استفاده شده است.
گذر زمان و پیشرفت صنایع از یک سو، ارتقاء سطح فرهنگ جوامع و افزایش تقاضا برای کالاهای بهداشتی از سوی دیگر باعث شده اند که امروزه انواع ظروف یکبار مصرف جزو لوازم جدایی ناپذیر زندگی روزانه ما شوند. ظروف یکبار مصرف در اشکال، اندازه ها و کیفیت های متعدد ما را در محاصره خود قرار داده
اند.[5]
از طرفی توجه به بهداشت عمومی و جلوگیری از انتقال بیماریها، گسترش مراکز فروش و ارائه انواع اغذیه و خوراکیهای مختلف و لزوم صرفهجویی هرچه بیشتر در وقت (شستشو و ارائه مجدد ظروف) استفاده از ظروف یکبار مصرف را اجتنابناپذیر ساخته است. ظروف مذکورعمدتاً جهت بستهبندیهای مختلف مثل مربا، عسل و ماست، خامه، بستنی، نوشابه و شیرینی و غذا و ... مورد استفاده قرار میگیرند. ظروف یکبار مصرف وظیفه مهمی را در افزایش سطح بهداشت عمومی بازی میکنند.
شکل ظاهری این ظروف تا اندازهای با سلیقه تولیدکننده و امکانات فنی قالبساز تغییر می یابد ولی عمدتاً اندازه و ابعاد موجود در بازار مبنای کار تولیدکننده می باشد.
برای بسته بندی این نوع ظروف پلاستیکی، بسته بندی اولیه و ثانویه لازم است. بستهبندی اولیه بدین ترتیب می باشد که تعداد ظروف مورد نظر در کیسههای پلی اتیلنی مخصوص گذارده میشوند. بدین ترتیب از نظر نفوذ ذرات گرد و غبار و آلودهکنندههای موجود در هوا و نشست آنها بر روی ظروف جلوگیری می شود.
آنگاه نظر به شکنندگی و عدم مقاومت در مقابل ضربه ظروف یکبار مصرف و تغییر شکل ظاهری آنها از کارتنهای مقوایی جهت چیدن کیسههای پلی اتیلنی حاوی ظروف استفاده می شود و سپس به بازار مصرف ارائه میگردد.
سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران تولید تولید ظروف یکبارمصرف اسفنجی
ظروف یکبار مصرف از پلیمرهای مختلفی تولید می شوند که اگر تولیدکنندگان و مصرف کنندگان این ظروف از آگاهی لازم در مورد آنها برخوردار باشند، استفاده از آنها برای مصارف خاص مانعی ندارد، زیرا استفاده نادرست از این ظروف می تواند باعث آزاد شدن مواد آلی و ترکیبات شیمیایی موجود در ظروف به داخل مواد غذایی شود که این مسأله می تواند سلامت مصرف کننده را به خطر بیندازد. به همین دلیل ظروف یکبار مصرف سفید رنگ و فوم دار برای مواد غذایی سرد، گرم و مرطوب مناسب بوده ولی نباید برای مواد غذایی داغ استفاده شود.مثلاً استفاده از این ظروف برای پیتزایی که در دمای 140 درجه سانتیگراد طبخ میشود، توصیه نمیشود.[5]
ظروف یکبار مصرف از پلیمرهای مختلفی تولید می شوند: -1 پلی اتیلن با دانسیته بالا((HDPE
-2 پلی پروپیلن
-3 پلی استایرن هر کدام از این مواد اولیه خصوصیات ویژه ای در محصول ایجاد می کنند. برای نمونه برای بسته بندی و
نگهداری روغن، سرکه و محصولات لبنی همچون شیر، دوغ و ماست، همچنین مواد غذایی گرم و مرطوب از ظروف پلی اتیلن سفیدرنگ استفاده شده و ظروف پلی پروپلین سفیدرنگ نیز برای بسته بندی محصولات لبنی همانند ماست، خامه و پنیر و مواد غذایی گرم و مرطوب مناسب می باشد.
پلی اتیلن و پلی پروپیلن بصورت صفحه اکسترود شده و در دسترس هستند اما شکل دهی(قالبگیری) آنها مشکل است. زیراگرمای ویژه بالا در آنها (که منجر به کاهش سرعت گرم کردن می شود) همراه با سرعت انتقال حرارت پائین شان، باعث می شود در قالبگیری با مشکل مواجه شویم.
اشکال دیگر این پلیمرها به دلیل قابلیت کریستالی شدن آنها می باشد. دمایی که پلی پروپیلن وپلی اتیلن در آن دما شکل پذیر می شوند خیلی پایین تر از نقطه نرمی آنها نمی باشد و به همین دلیل صفحات آنها سست شده و در قالبگیری مشکل ایجاد خواهد شد. در ضمن پلی پروپیلن به دلیل خاصیت کریستالی در طول فرآیند تولید ظروف، شفافیت خود را نیز از دست می دهد.[9]
به دلیل شکنندگی PP و HDPEتقریباً تمامی تولیدکنندگان از PS استفاده میکنند و دو ماده دیگر کمتر مورد استفاده قرار میگیرند.
به دلیل نفوذ پذیری پایین EPS، از این ماده معمولا در تولید لیوان و ظروف نگهداری مایعات استفاده شده و برای تولید سایر ظروف از GPPS استفاده می شود.
در حال حاضر تعداد واحدهای تولیدکننده ظروف یکبار مصرف اسفنجی در مقایسه با ظروف یکبار مصرف ساده بسیار کمتر می باشد. از طرفی ظروف یکبار مصرف اسفنجی ویژگیهای برتری در مقایسه با ظروف یکبارمصرف ساده دارا می باشند، به عنوان مثال شکنندگی کمتری داشته و مواد غذایی را مدت طولانی تری گرم نگه می دارند.
مواد اولیه محصول این طرح پلی استایرن معمولی((GPPS میباشد. با توجه به وضعیت بازار و سفارش مشتری محصولات با گریدهای مختلف تولید می شوند.
همچنین مازاد ورقهای تولید شده در این واحد جهت تولید این ظروف به سایر کارخانجات فروخته خواهد شد.
شکل-1-1 انواع ظروف یکبار مصرف اسفنجی
کد آیسیک ظروف یکبار مصرف اسفنجی 25201285 میباشد.[13]
-1 -2 شماره تعرفه گمرکی
طبق اطلاعات موجود در کتاب ((آمار واردات و صادرات گمرک جمهوری اسلامی ایران)) کد تعرفه گمرکی در مورد صادرات و واردات ظروف یکبار مصرف ثبت نشده است و تنها آمار های کلی در مورد محصولات پلاستیکی وجود دارد و نامی از ظروف یکبار مصرف به طور خاص برده نشده است. اکثر تجار به دلیل حجم بالا و وزن کم ظروف یکبار مصرف باید هزینه حمل و نقل بالایی را پرداخت کنند و همین دلیل محکمی برای رونق نداشتن تبادلات جهانی این ظروف می باشد.[12]
- 1- 3 بررسی و ارائه استاندارد
از آنجائیکه این محصول به عنوان ظروف بسته بندی مواد غذایی مورد استفاده قرار می گیرد، لذا می بایست کلیه استانداردهای مربوط به صنایع غذایی، به لحاظ کیفیت و مسائل بهداشتی در مورد آن رعایت گردد. طبق بررسیهای به عمل آمده از سازمان استاندارد ملی ایران، استاندارد مورد نظر برای ظروف پلیمری FDA یاEEC می باشد.[11]
-1 -4 قیمت تولید داخلی و جهانی محصول
-1-4-1 قیمت داخلی
با توجه به تنوع زیاد ظروف یکبار مصرف ارائه قیمت به تفکیک امکان پذیر نمی باشد ولی براساس مذاکرات انجام شده با تولید کنندگان قیمت این ظروف 100-2300ریال می باشد.
-1-4-2 قیمت جهانی
همانطور که دربخش های قبلی توضیح داد
|
|
سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران تولید
|
تولید ظروف یکبارمصرف اسفنجی
|
|
|
جدول-1-1 قیمت انواع ظروف یکبار مصرف اسفنجی[7]
|
|
قیمت هر بسته بندی- دلار
|
تعداد ظروف بسته بندی شده
|
شکل
|
|
| |
|
|
|
|
-1-5 موارد کاربرد
سابقه مصرف ظروف یکبار مصرف به سال 1359 برمیگردد. اما تولید ظروف یکبار مصرف نسل جدید از جمله ظروف یکبار مصرف اسفنجی از 5 سال اخیر آغاز شد.
ظروف یکبار مصرف بنا به موارد کاربرد میتوانند به عنوان محصول واسطهای یا مصرفی تلقی گردند. در مواردی که این ظروف برای بستهبندی مربا، خامه، سرشیر، عسل، ماست و ... مصرف می شوند جنبه محصول واسطهای را دارند که در حمل بهداشتی و توزین این گونه مواد غذایی دخیل می باشند و چنانچه از این ظروف در سر میز غذا و یا اغذیه فروشیها و رستورانها به عنوان وسیله سرو غذا، بستنی و نوشابه استفاده شود جنبه کالای مصرفی را پیدا میکند.[2]
استفاده از ظروف یکبار مصرف برای نگهداری و عرضه مواد غذایی ضروری است. مراکز تهیه، توزیع و فروش مواد غذایی نظیر سالنهای غذاخوری، ادارات و سازمانها، رستورانها، بوفهها، در کلیه مراسم و جلسات و در مساجد ضمن رعایت دقیق مسائل بهداشتی ظروف یکبار مصرف مورد استفاده قرار گیرند.
علاوه بر آبمیوه و بستنی فروشیها، پیتزافروشیها و سلف سرویس ادارات و دانشگاهها، پای ظروف یکبارمصرف به میهمانیهای خانگی هم باز شده است و بسیاری ترجیح میدهند هنگام پخش غذای نذری و در مراسمی چون جشن تولدهای کودکانه دردسر شستشوی ظرف را بهکلی از برنامه حذف کنند و از بشقاب و لیوانهای رنگارنگ پلاستیکی استفاده کنند.
ظروف یکبار مصرف سفید رنگ و فوم دار برای مواد غذایی سرد، گرم و مرطوب مناسب است ولی نباید برای مواد غذایی داغ استفاده شود. مثلا استفاده از این ظروف برای پیتزایی که در دمای 140 درجه سانتیگراد طبخ شده، توصیه نمیشود. [4]
به طور کلی بخش های مهم مصرف کننده ظروف یکبار مصرف اسفنجی عبارتند از:
|
|
سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران تولید
|
تولید ظروف یکبارمصرف اسفنجی
|
|
-1 ادارات و کارخانجات
|
|
|
-2 شرکت های طبخ و توزیع غذا
|
|
|
-3 رستورانها
|
|
|
-4 شرکتهای کیترینگ
|
|
|
-5 خانوادهها
|
|
|
-6 مغازههای فروش آبمیوه و بستنی
|
|
تولید کنندگان ظروف لازم است شرایط بهداشتی را رعایت نموده و از مواد اولیه مصرفی Food Grade
در خط تولید استفاده نمایند و نیر جنس ظروف را در کف ظرف با علامت اختصاری جهت تعیین نوع کاربرد برای مصرف کنندگان مشخص نمایند و مصرف کنندگان نیز باید به نوع مصرف و کاربرد ظروف بر اساس علامت اختصاری درج شده بر روی آن توجه داشته باشند.[2]
-1-6 کالای جایگزین
در رابطه با سرو اغذیه میتوان کالاهای جایگزین را همچون گذشته ظروف فلزی، چینی، شیشهای و ...
دانست کهلزوماً رعایت مسائل بهداشتی برای اینگونه وسایل که استفاده مجدد از آنها به دنبال شسته شدن و خشک کردن آنها انجام میگیرد، سختتر از وسایل یکبار مصرفی است که پس از استفاده دور ریخته میشوند. البته رعایت قواعد و اصولی که در برخی اماکن عمومی نظیر رستورانها، هتلها و ... وجود دارد استفاده از این ظروف را موجه ندانسته و کماکان ظروف چینی و شیشهای در اولویت قرار دارند. لیکن گسترش صنعت ماشین سازی و پتروشیمی این امید را ایجاد میکند که در دراز مدت با یافتن مواد اولیه ارزان قیمت، با استحکام و ایجاد ظروف شکیلتر، فرهنگ استفاده از ظروف یکبار مصرف جایگاه واقعی خود را در میان مردم پیدا نماید.
ظروف یکبار مصرف مورد استفاده در بسته بندی و حمل کالا نظیر ظروف ماست یا شیر و ... به تدریج جایگزین بسته بندیهای نظیر ظروف پلاستیک سخت نظیر سطلهای پلاستیکی و یا کیسههای پلاستیکی